احادیثی از امام موسی کاظم (علیه السلام)

مردى گفت: از امام کاظم علیه السّلام در مورد یقین پرسیدم. امام علیه السّلام فرمود: بر خدا توکل کند و فرمانبردار خدا باشد و به قضاء و خواسته الهى راضى باشد و [کار خویش را] به خدا بسپارد.

عبد اللَّه بن یحیى گفت: در دعایى به امام کاظم علیه السّلام نوشتم: «سپاس خداى را به نهایت علم او». امام علیه السّلام [در جواب‏] نوشت: نباید بگویى: «به نهایت علم او»؛ چرا که براى علم خداوند نهایتى نیست، ولى بگو: به نهایت خشنودى او

مردى از امام کاظم علیه السّلام در باره [معنى‏] جواد پرسید. امام علیه السّلام فرمود: سخن تو دو صورت دارد. اگر در باره آفریدگان می ‏پرسى، به درستى که جواد و بخشنده کسى است که آنچه خداوند بر او واجب نموده را اداء کند و تنگ‏نظر کسى است که از اداء آنچه خداوند بر او واجب نموده مضایقه کند و اگر مقصود تو آفریدگار است، او اگر عطا کند جواد و بخشنده است و اگر مضایقه کند [نیز] جواد و بخشنده است؛ زیرا او اگر به تو عطا کند، آنچه را که براى تو نیست عطا نموده و اگر مضایقه کند، آنچه را که براى تو نیست مضایقه نموده است.

امام کاظم علیه السّلام به یکى از شیعیان خویش فرمود: اى فلانى! از خدا پروا دار و حق را بگو هر چند هلاکت تو در آن باشد که بی ‏گمان نجات تو در آن است. اى فلان! از خدا، پروا دار و باطل را ترک کن هر چند نجات تو در آن باشد که بی ‏گمان هلاکت تو در آن است.

وکیل امام کاظم علیه السّلام به او گفت: به خدا سوگند که بر شما خیانت نکردم. امام علیه السّلام فرمود: خیانت‏ ورزى تو در دارایی ام و تلف کردن آن [بدون سوء نیت‏] براى من یکسان است و حال آن که خیانت‏ ورزیدن بدترین آن دو براى توست.

بپرهیز از اینکه در راه طاعت خدا از دارایى خویش مضایقه کنى که دو برابرش را در نافرمانى خدا خرج کنى.

مؤمن همانند دو کفه ترازوست. هر آنچه ایمانش فزونى یابد بلایش نیز بیشتر شود

امام کاظم علیه السّلام بر سر قبرى حضور یافت و فرمود: به راستى، چیزى که پایانش این باشد سزاست که از ابتدایش مورد بی ‏علاقگى قرار گیرد و چیزى که ابتدایش این است سزاست که از پایانش بیمناک باشند.

حاجت خواهى [از دیگران‏] جز در سه چیز روا نیست: در خونى [که دیه آن‏] بر عهده فرد تنگدستى است یا بدهى سنگین یا نیازى بر خاک نشاننده.

یارى رسانى تو، به ناتوان از برترین صدقه‏ هاست.

شگفت زده شدن نادان از خردورز بیش از شگفت زده شدن خردورز از نادان است.

مصیبت براى شکیبا یکى است و براى بی قرار دوتاست.

سختى ستم را کسى بفهمد که بر علیه او [به ستم‏] حکم شده است.

قالَ الإمام الکاظم – علیه السلام – : إنَّ أهْلَ الاْرْضِ مَرْحُومُونَ ما یَخافُونَ، وَ أدُّوا الاْمانَهَ، وَ عَمِلُوا بِالْحَقِّ.     «تهذیب الأحکام، ج ۶، ص ۳۵۰، ح ۹۹۱»

امام موسی کاظم – علیه السلام – فرمود: اهل زمین مورد رحمت – و برکت الهی – هستند، مادامی که خوف و ترس – از گناه و معصیت داشته باشند -، ادای امانت نمایند و حقّ را دریابند و مورد عمل قرار دهند.

قالَ الإمام الکاظم – علیه السلام – : مَنْ اَرادَ أنْ یَکُونَ أقْوی النّاسِ فَلْیَتَوَکَّلْ علَی اللّهِ.        «بحارالأنوار، ج ۷۵، ص ۳۲۷»

امام موسی کاظم – علیه السلام – فرمود: هرکس بخواهد (در هر جهتی) قوی ترینِ مردم باشد باید توکّل در همه امور، بر خداوند سبحان نماید.

قالَ الإمام الکاظم – علیه السلام – : مَثَلُ الدّنیا مَثَلُ الْحَیَّهِ، مَسُّها لَیِّنٌ وَ فی جَوْفِهَا السَّمُّ الْقاتِلِ، یَحْذَرُهَاالرِّجالُ ذَوِی الْعُقُولِ وَ یَهْوی اِلَیْهَاالصِّبْیانُ بِأیْدیهِمْ.    «تحف العقول، ص ۲۹۲»

امام موسی کاظم – علیه السلام – فرمود: مَثَل دنیا همانند مار است که پوست ظاهر آن نرم و لطیف و خوشرنگ، ولی در درون آن سمّ کشنده ای است که مردان عاقل و هشیار از آن گریزانند و بچّه صفتان و بولهوسان به آن عشق میورزند.

یکی از منابع: تحف العقول-ترجمه حسن زاده