حضرت آیت الله العظمی مرعشی نجفی ره

سجایای اخلاقی آیت الله مرعشی نجفی

یکی از خصوصیات برجسته آیت الله مرعشی نجفی (ره) ساده زیستی و عدم توجه به مسائل مادی و دنیوی بود.

اشاره

در اقیانوس بیکران هستی، گوهرانی پرورش یافته اند چراغ راه بشریت شدند و در  زندگی انسانها، مشعلدار و روشنایی آفرین گردیدند.  

آنان با بصیرت،دانش و بینش خود، شور و شادی آفریدند و با راستی و صفا، پاکی دل و صفای باطن، ساحت حیات انسانی را عطرآگین ساختند. و در هر زمان و دیاری، سرمشق ارباب دل و الگوی خداباوران گشته اند.

در فرهنگ قطور و شفاف تشیع، از این گوهران ارزشمند بسیار بوده اند که مانند خورشید بر تارک تاریخ تشیع درخشیده و در پرتو نور خود، چهره های فروزانی تربیت کرده اند.

آیت الله مرعشی نجفی  رحمه الله علیه – یکی از این گوهران ناب و کمیاب بود که از سجایای اخلاقی بی‏شماری برخوردار بودند که ذکر همه سجایا مقدور نیست و تنها به ذکر چند مورد بسنده می‏ شود.

 ساده زیستن

یکی از خصوصیات برجسته آیت الله مرعشی نجفی (ره) ساده زیستی و عدم توجه به مسائل مادی و دنیوی بود.ایشان پس از اقامت در قم و ازدواج از نظر مالی مدتها در وضعیت‏بدی به سر می‏بردند و مدتها اجاره‏نشین بودند تا اینکه کم‏کم با تهیه یک زمین کوچک در آن خانه‏ای ساختند و تا آخر عمرشان نیز در آن زندگی کردند.

ایشان هیچوقت از وضعیت مالی مطلوبی برخوردار نبودند و هر آنچه به دست می‏آوردند، در راه رفع حوایج مردم مصرف نموده، یا وقف می‏کردند و هیچ‏گاه مالی را به خودشان اختصاص نداده‏اند.

 

 می‏ فرمودند: «من شب که می‏خوابم هیچ پولی، هیچ اندوخته‏ای در جیب من نباشد، چون ما عامل هستیم.ما باید از این دست بگیریم و با دست دیگر بدهیم به فقرا، ایتام، نیازمندان و کمک کنیم به مراکز علمی، دینی و فرهنگی، اینها مال ما نیست!» و تا آخر عمر نیز چنین بودند.

 

شب آخری که ایشان رحلت فرمودند، همان شب به بنده می‏فرمودند: «من خیلی بارم سبک است و هیچ نگرانی ندارم، تنها یک چیز مرا زجر می‏دهد و آن این است که می‏ترسم در ایام زندگیم نوشته من یا صحبتهای من در هر موردی باعث شده باشد که حقی ناحق شود،

 

 یا در همسایگی ما گرسنه‏ای بوده باشد و ما غذای سیر خورده باشیم که و الله و بالله و تالله اگر چنین چیزی بوده من آگاهی نداشته‏ام و نصیحت می‏فرمودند که شما هم بارتان را سبک کنید و از تجمل پرستی و خانه بزرگ و…بپرهیزید، که همه چیز ظرف چند دقیقه نابود می‏شود.»

 و روزی که ایشان از دنیا رفتند، یک قبا داشتند که مشکی بود و در ایام محرم و صفر می‏پوشیدند و مجموع پولی که در جیب ایشان بود، هشتصد تومان بود و هیچ اندوخته‏ای، زمینی یا ملکی نداشتند و هر آنچه به دستشان می‏رسید، در موارد فوق الذکر مصرف می‏کردند.

 عشق به کمال و علم

یکی دیگر از خصوصیات آیت الله مرعشی نجفی (ره) علاقه فراوان و بی‏حد و حصر نسبت به تحصیل و کسب علم و دانش بود.

 ایشان نقل می‏فرمودند: «زمانی که ما در نجف اشرف به تحصیل اشتغال داشتیم، گاهی می‏شد که ما تا ۴۰ روز اصلا گوشت گیرمان نمی‏آمد که بخوریم، خوب آقازاده هم بودیم و رویمان نمی‏شد برویم پیش اعلام و بزرگان آن وقت و دست دراز کنیم و گاهی آنقدر سرگرم درس بودیم که تا ۲۴ ساعت گرسنه می‏ماندیم ولی اصلا توجه به این مسائل نداشتیم.» می‏فرمودند:

«زمانی که من در مدرسه قوام در نزدیکیهای صحن مطهر مولی امیر المؤمنین در نجف اشرف به تحصیل اشتغال داشتم، با مرحوم آیه الله حاج سید ابو القاسم ارسنجانی شیرازی که از علماء بزرگ شیراز بودند، هم حجره بودم.

 

 ما گاهی گرسنه می‏شدیم و هیچ چیز نداشتیم بخوریم. بعضی از اعیان و اشراف آن روز هم فرزندان خود را می‏فرستادند به نجف اشرف که درس بخوانند، ولی اینها معمولا می‏آمدند و درس نمی‏خواندند و آش و پلویی راه می‏انداختند و عده‏ای هم از این افرادی که دنبال دنیا بودند، دور اینها را می‏گرفتند و ارتزاق می‏کردند، گاهی اینها کاهوی زیادی می‏خریدند و می‏آمدند در کنار حوض و برگهای زیادی را می‏ریختند در حاشیه حوض و ساقه‏های وسطش را می‏بردند و می‏خوردند.

و من و آن رفیق هم حجره‏ام با هم می‏رفتیم این برگهای اضافی کاهوها را مخفیانه جمع می‏کردیم و با آنها سد جوع می‏کردیم و هیچگاه هم به خودمان اجازه نمی‏دادیم که برای کسی بازگو کنیم، ولی آنی از تحصیل و تدریس غافل نبودیم.»

 استفاده از امکانات داخلی

آیت الله مرعشی نجفی (ره) ویژگی دیگری که داشتند، می‏فرمودند: «من از روز اولی که خودم را شناختم و روی پای خودم ایستادم، از البسه خارجی استفاده نکرده‏ام».

و تا آخر عمرشان هم همینطور بودند و می‏فرمودند: «این یک راه مبارزه با استعمار و استعمارگران است».

حتی یک وقتی خیاط آمد و به ایشان گفت:

آقا دکمه از خارج می‏آید و برای قبا ناچاریم از آن استفاده کنیم، ایشان اجازه ندادند و مدتی در این فکر بودند که چه بکنند، بعد یکی گفت‏بعضی از خانمها در خانه از این قیطانهایی که به لب عبا می‏دوزند، شبیه دگمه درست می‏کنند و شما می‏توانید این را به خیاط بدهید و لذا لباسهای ایشان هیچ وقت دگمه نداشت و از همین قیطانهایی که در داخل تولید می‏شد استفاده می‏کردند.

 


منابع:

کتاب فقهای نامدار شیعه

تهیه و فرآوری : علی فریادرس ، گروه حوزه علمیه تبیان

http://www.tebyan.net